De vroegste ontwikkeling van de mens begint met communicatie via woord en gebaar. Het is altijd weer een wonder als zo’n klein hulpeloos wezentje gaat reageren op jouw woorden, wanneer het zijn eigen eerste woordjes gaat brabbelen en vervolgens via een duidelijk “nee” weet aan te geven, dat de inhoud van de boodschap helder is.

Heel vaak is het eerste woordje trouwens “mama” en dat is in vele talen verwant (mamma, mamman, Mutti, mommy, memmie, mamoeshka, enz) vanwege de mm-klank. Die is voor alle baby’s van nature het gemakkelijkst en in elke moedertaal hetzelfde.

Taal is onmisbaar als het gaat om contact met andere mensen. Of het nu in gesproken vorm of op schrift is, het brengt mensen dichter bij elkaar en we kunnen niet zonder. Zeker vandaag de dag niet, nu er steeds minder gebeld wordt, maar des te meer gemaild, gesmst of geappt. 

Voor dove mensen is er gebarentaal en voor blinde mensen Braille.

Taal gaat over elkaar verstaan en daardoor ook begrijpen. Daarom is het ook belangrijk, als je in een ander land komt te wonen om je zo snel mogelijk de taal van dat land eigen te maken. 

En hoe leuk is het niet als je ergens in het buitenland bent, als je je dan ook in die taal verstaanbaar kunt maken. Daarom heb ik op vakantie altijd een woordenboek bij mij.

Taal is ook altijd in ontwikkeling. Het Nederlands van 2017 is allang niet meer hetzelfde als dat van pakweg twintig jaar geleden, met alle nieuwe woorden die erbij gekomen zijn, laat staan in vergelijking met dat uit de vroege Middeleeuwen. 

Het allermooiste voorbeeld vind ik nog altijd het oerhollandse woord kelder. Tenminste dat zou je denken, dat het zuiver Nederlands is maar niets is minder waar; het stamt uit de Romeinse tijd. De Germaanse huizenbouwer kende geen cellarium. 

Het laat zien dat leenwoorden van alle tijden zijn en dat het geen zin heeft om te ageren tegen taalvervuiling, zoals “huisgemaakt” in plaats van: in eigen keuken bereid.
Zonder taal zouden we geen kunst kunnen bespreken en taal ligt diep verankerd in de cultuur van een land. 

Schrijven is kunst; literaire meesterwerken behoren bij ons cultureel erfgoed en de meest kunstzinnige uitingen van taal vinden we in songteksten en poëzie.

Op 26 januari is het de Nationale Gedichtendag en

“Taal er naar” is een inleiding in de poëzie. De titel alleen al geeft aan hoe rijk onze taal is en hoe zich in een woord meerdere betekenissen kunnen schuilhouden. 

Aan de hand van een kleine honderd gedichten en verschillende begrippen neemt S. G. van Campen ons mee op een ontdekkingstocht om het wezen van de poëzie en daarmee de taal te doorgronden.

En op 20 januari aanstaande is het de Dag van Taal, Kunsten en Cultuur! Deze dag is eigenlijk bedoeld als studiedag voor docenten in moderne & klassieke talen en kunstvakken in het voortgezet onderwijs en alhoewel die mensen natuurlijk sowieso een lintje verdienen, zou het een dag voor iedereen moeten zijn.
Taal is van ons allemaal.

Groet SH
NB: BV Uitgeverij NIB, Zeist 1972

ISBN 90 275 0401 6
Tweedehands verkrijgbaar via Bol.com